Ngày 12/1/2024, chúng tôi đã đến thăm nhà văn Nguyễn Thế Quang tại tư gia ở thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An. Nhà văn Nguyễn Thế Quang sinh năm 1942, ông đã cho ra đời nhiều cuốn sách nổi tiếng như: Nguyễn Du; Khúc hát những dòng sông, Đường về Thăng Long; Thông reo Ngàn Hống; Hồ Xuân Hương… Trong đó cuốn sách “Thông reo Ngàn Hống” đạt giải thưởng: Văn học Đông Nam Á; Giải Hội Nhà văn Việt Nam cho Văn xuôi. Những chân dung lịch sử quen thuộc, qua ngòi bút của Nguyễn Thế Quang vừa gần gũi mà vừa mới lạ, hấp dẫn. Trên nền các sự kiện lịch sử đã qua, nhà văn tập trung nhiều cho việc khai thác thế giới nội tâm với những cảm xúc, trăn trở, mâu thuẫn, giằng xé của nhân vật trong từng thời khắc chuyển vần của lịch sử. Tác phẩm của ông không chỉ ngưỡng vọng một chiều mà hướng tới sự phân tích, giả định, luận giải và “đối thoại” lịch sử. Câu chuyện về phận người của Nguyễn Thế Quang gửi gắm khát vọng mở mang bờ cõi và thống nhất giang sơn của bậc Đế vương; trách nhiệm của người trí thức trước những ngả đường, bước ngoặt lịch sử; cội nguồn văn hóa, truyền thống quê hương, tình yêu thương gia đình trong việc hình thành nhân cách, ý chí của những bậc vĩ nhân. Độc giả có thể cảm nhận và hiểu sâu sắc hơn về Hoàng Thị Loan, Nguyễn Sinh Cung trong “Khúc hát những dòng sông”; Nguyễn Du, Gia Long, Ngô Thời Nhậm, Hồ Xuân Hương trong tác phẩm “Nguyễn Du”; có cái nhìn đa chiều về Nguyễn Công Trứ, Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức, Cao Bá Quát trong “Thông reo Ngàn Hống” hay biết thêm về Võ Nguyên Giáp, Bảo Đại, Huỳnh Thúc Kháng, Phan Bội Châu trong “Đường về Thăng Long”… Sáng tạo nghệ thuật bao giờ cũng là một công việc hấp dẫn nhưng phải mất nhiều thời gian, công sức. Người viết tiểu thuyết lịch sử lại càng nhọc nhằn hơn khi viết về một thời đã qua, phải có căn cứ xác thực thông qua việc đi thực địa, phải đọc tư liệu từ nhiều nguồn, phải tìm hiểu cái nhìn từ nhiều phía.
MT
